अमेरिकामा नेपाली समुदायको एउटा अनौठो र चकित पार्ने प्रवृत्ति देखिएको छ: केही नेपाली आप्रवासीहरु “मेक अमेरिका ग्रेट अगेन” (MAGA) आन्दोलनसँग खुलेरै समर्थन जनाउँदैछन्। धेरैले राम्रो जीवनको खोजीमा अमेरिकामा पाइला टेकेका यस्ता आप्रवासीहरु, जसले अन्ततः एक राष्ट्रवादी विचारधारालाई समर्थन गरिरहेका छन्, त्यो आफैंले उनीहरुलाई स्वीकार्दैन। यसले उनीहरुको उपस्थितिलाई ‘समस्या’ भनेर चित्रण गर्दछ। यस्तो प्रवृत्ति मात्र अनौठो छैन, यो एक खतरनाक रूपले आत्मवंचना, भ्रामक पहिचान, र राष्ट्रवादको नाममा देखाइएको एकप्रकारको दुईमुखेपन हो।
जब MAGAको एजेन्डा बहुसंस्कृतिवादको विरोधमा उभिन्छ, आप्रवासीहरुप्रति घृणास्पद धारणा फैलाउँछ, र अमेरिका आउने नयाँ व्यक्तिहरुलाई अझै धेरै शंका गर्छ, त्यस्तै बेलामा नेपाली समर्थकहरु यस आन्दोलनको पक्षमा उभिनु आफ्नो नैतिक मूल्य र जीवनका अनुभवहरु विरुद्ध खडा हुनु हो। यस्तो समर्थनले एक किसिमको अवसरवाद र समाजबाट स्वीकृतिको लागि देखाइएको आत्मवंचनालाई उजागर गर्छ।
आत्मवंचनाको एक जटिल रुप
कसरी एउटा नेपाली आप्रवासी, जो प्रायः आर्थिक स्थिरता वा राजनीतिक स्वतन्त्रताको खोजीमा अमेरिका आएका छन्, MAGA आन्दोलनसँग आफुलाई जोड्न सक्छन्, जुन आन्दोलन त उनीहरुलाई नै विदेशी भनेर ठान्छ? यसको जवाफमा, उनीहरुले आफूलाई “अच्छा आप्रवासी”को रुपमा प्रस्तुत गरेर समाजको भित्रि गुटमा मिसिन खोजिरहेका छन् भन्ने देखिन्छ। उनीहरुले “मैले यो देशका मूल्यहरु आत्मसात गरेको छु, म सही आप्रवासी हुँ” भन्ने भ्रम पालेर अरु आप्रवासीहरुलाई एकप्रकारले होच्याउन खोजिरहेका छन्।
“उनीहरु आफूलाई सधैं ‘राम्रो आप्रवासी’का रुपमा प्रस्तुत गर्न चाहन्छन्,” भन्छन् डा. रमेश थापा, न्यूयोर्कमा रहेका नेपाली-अमेरिकी समाजशास्त्री। “MAGAको समर्थन गरेर, उनीहरु अरु आप्रवासीहरुसँग आफ्नो सम्बन्धलाई तोड्दै, अमेरिकी मूल्यहरु अँगाल्छन्, जसले गर्दा तिनीहरुलाई समाजको मुख्यधारामा मिसिन मद्दत पुग्नेछ भन्ने गलत विश्वास पाल्छन्। यो एकप्रकारको आत्मरक्षा हो, तर आत्मवंचनासँग पनि गाँसिएको छ।”
नेपाली MAGA समर्थकहरु प्रायः कडा मेहनत, कानुन र व्यवस्थामा जोड दिन्छन्, भन्दै कि उनीहरु कानुनी रुपमा अमेरिका आए र अरुहरुले पनि त्यसै गर्नु पर्छ। तर, यस्तो तर्कले अमेरिका प्रवेशको जटिलता र भेदभावपूर्ण नीतिहरुलाई बेवास्ता गर्छ। उनीहरुले समर्थन गर्ने आप्रवासन नीति त आजको दिनमा लागू भएको भए, उनीहरु आफैं अमेरिका आउन पाउँदैनथे। यस्ता व्यक्तिहरुले आप्रवासन नियम कडा पार्न समर्थन गर्नु भनेको केबल विडम्बना मात्र होइन — यो गहिरो रूपमा आफूलाई आत्मवंचना गर्नु हो।
गोरोहरुको स्वीकृति खोज्नको लागि दौड
MAGAमा सामेल भएर, धेरै नेपाली आप्रवासीहरु सेतो, रूढिवादी समुदायबाट मान्यता खोज्दैछन्। उनीहरु, आप्रवासन विरोधी धारणा बोल्दै, आफ्ना समुदायलाई खेदो खन्ने आशा गर्छन् कि यसले तिनीहरुलाई “राम्रो नागरिक”को रुपमा स्थापित गर्छ।
“केही नेपाली आप्रवासीहरु सोच्छन् कि यदि उनीहरुले रूढिवादी मूल्यहरुलाई समर्थन गरे, तिनीहरु पूर्ण अमेरिकी नागरिकको रूपमा स्वीकार गरिनेछन्,” भन्छन् डा. थापा। “तर यो एक खतरनाक भ्रम हो। धेरैजसो कट्टर MAGA समर्थकका लागि, तिनीहरु जति वफादारी देखाए पनि, उनीहरु सधैं विदेशी नै ठानिनेछन्।”
यो स्वीकृति खोज्ने लालसाले गर्दा, नेपाली MAGA समर्थकहरु कहिलेकाँही आफ्नै समुदायविरुद्ध पनि बोल्न थाल्छन्। अंग्रेजी भाषालाई अनिवार्य बनाउने नीति वा अझ कडा आप्रवासन नियमको समर्थन गर्नेदेखि लिएर, अन्य एशियाली र लाटिनो आप्रवासीहरुलाई “अनिच्छुक” भन्नेसम्मका धारणा उनीहरुबाट सुन्न पाइन्छ। अमेरिकी मूल्यहरुलाई समर्थन गरेर, उनीहरु आफ्नो बाहिरी पहिचानलाई बदल्ने कोसिस गर्छन् — तर जुन आन्दोलनको समर्थन गरिरहेका छन्, त्यसले उनीहरुलाई कहिल्यै पूर्णरुपमा आत्मसात गर्दैन भन्ने बुझ्न उनीहरु असफल हुन्छन्।
आफ्नै समुदायलाई छोडेर
MAGAलाई रोज्दा, यी नेपाली आप्रवासीहरु आफ्नो समुदायसँग सम्बन्धविच्छेद गरिरहेका छन्। नेपाली-अमेरिकी समुदाय, धेरै आप्रवासी समूहजस्तै, नयाँ देशमा जीवन सम्हाल्न पारिवारिक र सामुदायिक सञ्जालमा भर पर्छ। साना व्यवसायिक मालिकदेखि लिएर विश्वविद्यालयका विद्यार्थीहरु, यो समुदाय परस्पर सहयोग र एकता मार्फत नै सफल भएको छ। विभाजनबाट बल पाउने MAGA आन्दोलनको समर्थन गर्दा, नेपाली MAGA समर्थकहरु यो सञ्जालबाट अलग हुन खोजिरहेका छन्।
ओहायोमा ट्रम्प २०२४को पोस्टर आफ्नो रेस्टुरेन्टमा राख्ने राजु श्रेष्ठको उदाहरण लिनुहोस्। उनी भन्छन् कि MAGAको समर्थन “अमेरिकी रोजगारको सुरक्षा” गर्न र आप्रवासीहरुलाई “नियम पालना गराउन” हो। तर, धेरै नेपाली समुदायले उनको समर्थनलाई धोका मान्छन्, विशेष गरी ट्रम्प प्रशासनले H-1B भिसा कार्यक्रमलाई सीमित गर्ने नीति ल्याउन खोजेको बेला।
“जब राजुले कडा आप्रवासन कानुनको कुरा गर्छन्, उनी प्रभावकारी रुपमा भन्छन् कि हामीजस्ता व्यक्तिहरु यहाँ हुनुहुन्नथ्यो,” भन्छन् भुवन, एक नेपाली-अमेरिकी अधिकारकर्मी जसले आफ्नो पहिलो नाम मात्र प्रयोग गर्न चाहन्छन्। “उनी समर्थन गर्ने नीति भनेको आजको दिनमा उनको परिवारले अमेरिका आउन पाउने सम्भावना नै बन्द गर्ने खालको हो। यो आफ्नो पछि सीढी उखेलेर अरुलाई चढ्न नदिनु जस्तै हो।”
अमेरिकामा सहारा खोज्ने चाहना
धेरैका लागि, MAGAको समर्थन नीति भन्दा पनि सामाजिक दृष्टिकोण हो। रातो टोपी लगाएर राष्ट्रवादी देखिनु भनेको वफादारीको एउटा रूप हो, जसले देखाउँछ कि उनीहरु अन्य ‘तिन’ आप्रवासीजस्ता होइनन्। MAGA आन्दोलनले राष्ट्रवादी देखिन सजिलो बाटो दिन्छ, र केही नेपाली आप्रवासीहरुका लागि यो आकर्षक विकल्प हो।
तर यस्तो “सही किसिमको आप्रवासी”को छवि देखाउने चाहना अन्ततः विनाशकारी हो। उनीहरुले MAGAको असहिष्णुतापूर्ण नीति समर्थन गर्दा, उनीहरु त्यही बहुसंस्कृतिवाद र खुलापनलाई नष्ट गर्दैछन्, जसले अमेरिकी सपनालाई सम्भव बनाउँछ। आफूलाई प्रमाणित गर्ने उत्कट चाहनामा, उनीहरुले यस्तो आन्दोलनलाई समर्थन गर्दैछन्, जसले उनीहरुलाई केवल सजिलो ‘उपयोगी उपकरण’को रुपमा मात्र प्रयोग गर्छ।
भ्रम समाप्त हुँदा
अवश्य पनि, एकदिन यस्ता नेपाली MAGA समर्थकहरुले त्यो कठोर सत्यसँग सामना गर्नेछन्, जुन उनीहरुले अँगालेको आन्दोलनले कहिल्यै उनीहरुलाई पूर्णरुपमा स्वीकृत गरेको थिएन। उनीहरु सधैं बाहिरियाहरुका रुपमा हेरिनेछन्। चाहे कुनै जातीय गाली, कुनै भेदभावपूर्ण नीति, वा उनीहरुले खोजेको स्वीकृतिबाट पाएको चिसो व्यवहार नै किन नहोस्, उनीहरुले कहिल्यै आफ्नो ठाउँ सुरक्षित गर्न सकेनन् भन्ने साँचो प्रकट हुनेछ।
त्यो बेला, उनीहरु आफैंलाई धोकामा पारेर, समुदायलाई धोका दिएको देख्नेछन्। एकातर्फ उनीहरुले समर्थन गरेको आन्दोलनले उनीहरुलाई अस्वीकार गर्छ, अर्कोतर्फ उनीहरुले धोका दिएको आफ्नै समुदायले उनीहरुलाई अँगाल्न सक्दैन।
अहिलेलाई, नेपालीहरु MAGAको समर्थन गर्दै नारा लगाइरहेको देख्दा अनौठो लाग्न सक्छ। तर यो हास्यस्पद होइन। यी व्यक्तिहरु यस्तो एजेन्डाको पक्षमा उभिएका छन्, जुन सम्भव भए उनीहरुको उपस्थिति नै अमेरिकाबाट मेट्न चाहन्छ। यदि उनीहरु यसै पथमा अघि बढिरहे, उनीहरुले समर्थन गरेको आन्दोलनले उनीहरुलाई कहिल्यै असली अमेरिकी ठान्नेछैन — चाहे उनीहरुले जति नै झण्डा हल्लाउन्, नारा लगाउन्, वा टोपी लगाउन्।