केहि बर्ष देखिको घटनाक्रमलाई मात्रै हेर्ने हो भने पनि भारतको हैकम,सल्लाह, आदेश, निर्देशनले नेपालको राजनितिलाई कति प्रभाब पारेको छ भन्ने प्रस्ट हुन्छ।

१। १२ बुदे सहमति दिल्हीमा भएको थियो। जसले माओबदिलाई सात पार्टीसङ मिलापत्र गरायो। कतिपएले भन्छनकि त्यो सहमतिको ड्राफ्ट साउथ ब्लकका अधिकारीले तयार पारेका थिए।

२। मधेश आन्दोलन बार्ता मार्फत टुङ्याउने क्रममा मधेशी दलका नेताहरुसङ भारतिय दुताबासभित्र बार्ता गरेको कसैले बिर्सेको छैन।

३। भर्खर मात्रै हेरौन। नया राजदुत 'सुद' ले आफ्नो अोहोदाको प्रमाणपत्र नेपाल सरकारलाई पेश नगर्दै गिरिजा, देउबा, प्रचन्ड सङ भेट घाट सुरु गरे।
४। यो त भर्खर भएका कुराहरु भए। यस्ताको लिस्ट बनाउने हो भने यहा साध्य नै हुदैन।

बिगतमा भारत सङ कैयौ असमान सन्धी र सम्झौता भएका छन कि जसले नेपाललाई घाटा गरेको छ। अहिले सम्मका सरकारहरु(सबै)ले  आफ्नो सत्ता टिकाउन भारतले जे भन्छ तेहि गर्दै आएका छन। तथाकथीत कम्युनिष्टहरुले सत्ता बाहिर हुदा बिरोध गरे पनि सत्तामा पुगे पछी त्वम् सरणम गरेको कसैले बिर्सेको छैन।(एमालेको उदाहरण-महाकाली सन्धी)

अब माओबादीको कुरा गरौ। केही समय भित्रै उसले पनि 'यु' टर्न मारेको छ। कुनै समयमा बिस्तारबादी भारत बिरुध्ध लडन आफ्ना लडाकु लाई कथित सुरुङ् युद्धको तयारि गर्न भने खाल्डा खन्न लगाउने प्रचन्ड र बाबुरामहरु अब अहिले अरु त अरु बिस्तारबादी समेत नभन्ने भएका छन। उनिहरुले पनि भारतको सहयोग नभैइ सत्ता चलाउन सकिन्न भन्ने महसुस गरिसकेछन। त्यस्तै १९५० को सन्धी खारेज गर्ने माग राख्ने माओबदी अहिले सरकारमा पुग्नु भन्दा पहिले नै सम्सोधन गरि खरेज होइन सम्सोधन गर्नु पर्ने भन्न थालेका छन। उनिहरुकै शब्दमा जनयुद्ध ताका बोर्डर बन्द गर्नु पर्नेहरु अहिले रेगुलट  मात्र भन्न सुरु गरे।

सदियौ देखि सम्बन्ध भएको, ठुलो, शक्तिसाली भएको नाताले  भारतले नेपालमा गर्दै आएको डिक्टेटरशिप कहिले अन्त्य हुने होला? किन सह अस्तित्व र समान हैसियतमा भारत सित सम्बन्ध नगास्ने अब को नया नेपालमा।

 

In recent Loktantra Day ceremony, one person made a joke by pointing out to Indian ambassder and saying "this is your rastra pramukh" to Subash Nemwang. I don't want this 'Sud' as informal Head of the State.

pops...why informal...formal nai banai diu naa...kina rastriyata ko khoro swang gari rakhne...Man Mohan singh lai pradhan mantri mandiu...Prativa patil lai president manidiu....President bhaye pani thikkk...pradhan mantri bhaye pani chalcha bhanne Prachanda khussi saath mukhya mantri huna tayar bhai halcha....Nepal ka neta haru le bhane jasto Nepal pani Sanhiya Ganatantra bharat ko rajya pani hune....Raja Gyanendra le pani bharat ma sarnarthi bhayera basnu na parne...bhutani samasya pani samadhan hune...lau hera ta kati wata problem solve hune raicha....

Just today , Indian Communist Party leader Mr. Sitaram Yenchury has flown into Kathmandu to congrtulate the Maoists on their election victory and perhps to console the losers, the NC and UML.

The Indian government led by Indian Congress is believed to have long outsourced its Nepal policy to its close government ally the Indian Communist Party . The ICP and its stalwarts like Mr Yenchury and its general secretary Mr Prakash Karat , of late, have been the two designers of Nepalese political landscape for the present and possibly the future.

Nepalese Communists have always been  vehement crtics of India's Nepal policy. Because of this the south Block and Indian foreign policy makers have long realized that it would be the best in India's interest to let the Indian left engaged in Nepal matter because the Left hold sway there. Now , it is expected that the this trans-national party relationship will yield fruit for India.

 

Let us see, how this left alligned Indian policy